In deze BLOG vertel ik over de transformerende kracht van ademhaling om fysieke en emotionele pijn te helen. Het mooie van ademhaling is dat je het altijd en overal in kunt zetten; het ideale zelfhulpmiddel. Ik ga in op het gebruik van ademhaling tijdens een massagebehandeling en vertel over mijn ervaringen tijdens een cursus “Breathe to heal” van Max Strom.
Adem als zelfhulpmiddel
Ademhaling is een primaire levensbehoefte, zonder adem geen leven. Je ademhaling bepaalt de verhouding CO2/O2 in je bloed en je ademhaling reguleert je zenuwstelsel. Ga maar na: onder invloed van stress en heftige emoties verandert je ademhaling van rustig en diep, naar oppervlakkig en snel. Het goede nieuws is: met ademhaling kunnen we de negatieve effecten van stress en een emotie als angst, zélf aanpakken. Met ademhaling kunnen we psychische veranderingen tot stand brengen en onze emoties transformeren. En hoe fijn: ons adem-instrument hebben we overal en altijd beschikbaar. Wil je zelf oefenen? Doe dan deze 30 minuten durende adem work-out (“inner axis wellbeing”), die je in gewone kleding kunt doen. Het enige wat je nodig hebt is een yoga matje en een beetje bewegingsruimte.
Pijn helen door ademhaling
Voordat ik verder in ga op de inhoud van de cursus “Breathe to Heal” van Max Strom, sta ik eerst stil bij waarom ik als massagetherapeut het onderwerp zo belangrijk vind. De reden is dat ik de laatste tijd ervaar dat door het bewust gebruiken van de ademhaling van de cliënt, er heling plaatsvindt. Vaak maak ik de vergelijking met een wondje: de enige die een wondje kan genezen is het lichaam zelf. De arts kan hooguit een wond hechten of een pleister plakken. Zo is het ook met fysieke of emotionele pijn: door bewust naar de pijnlijke plek toe te ademen kan de pijn verdwijnen. Als massagetherapeut kan ik daarbij helpen door de plek aan te raken, druk te geven, maar ik kan niet zorgen dat de plek geneest, dat kan alleen de cliënt zelf. Dit is een belangrijk inzicht voor mij als therapeut: ik kan niemand ‘fixen’, voor heling is altijd een actieve rol van de cliënt zelf nodig. Dan gaat het om bewustwording, het ervaren van pijn en er niet van weglopen, er bij kunnen blijven, naar de pijn toe durven gaan door middel van ademhaling. Het is heel bijzonder om te ervaren wat er gebeurt als dit lukt en hoe krachtig het ademhalingsinstrument is. Dus nieuwsgierigheid was wat me er toe aanzette om de cursus te volgen.
Ademhaling als middel om stress te reguleren
Wat waren voor mij de eye-openers van de cursus “Breathe to heal”? Ten eerste de enorme toename wereldwijd van ‘anxiety’: dit is een mix van spanning, stress en angst, met als gevolg een enorme groei van psychische aandoeningen als suïcide, verslaving en eenzaamheid. De cijfers die Max Strom noemde om de groei hiervan te illustreren zijn ronduit schrikbarend. De reguliere zorg kan deze problemen maar in beperkte mate aan; vandaar het belang van het zelfhulpmiddel ademhaling. Je kunt rustig zeggen dat het Max’ missie is om zoveel mogelijk mensen dit te leren. Individueel, maar ook en vooral in groepen. Het belang van de groep bleek al snel. Een van de eerste dingen die Max ons leerde was dat als iemand (door de ademoefeningen) bij zijn emoties komt, je deze persoon kunt steunen door naast of voor deze persoon te gaan zitten. Dat gebeurde regelmatig en het voelde heel krachtig. Om zo met zijn allen als het ware een ‘cordon’ te vormen om degene heen die verdriet of pijn heeft. Nadat de ergste emotie verdwenen was, vormden we een ‘circle of trust’. In een kring zittend werden we uitgenodigd om, voor wie dat wil, te vertellen wat er bij je leeft. Want ook dat is het mooie van de groep. Doordat één persoon zijn emoties uit, zijn verhaal vertelt, durven anderen ook de stap te zetten om zich te uiten en hun pijn te delen. Dat delen van ervaringen en emoties is heel troostrijk.
De kracht van aanwezigheid
Dat brengt me bij een van de mooiste lessen van de cursus, namelijk wat doe je wel (en niet) bij iemand die in crisis is, bijvoorbeeld in diepe rouw? Wat je vooral wel moet doen is: aanwezig zijn, naast iemand zitten. Wat je vooral niet moet doen: de pijn willen wegnemen, iets doen of zeggen waardoor je wil dat die ander zich beter voelt. Aanraken of praten kan, maar dus in dienst van de aanwezigheid, niet om ‘iets op te willen lossen’, want dat kan je op dat moment niet. De persoon in crisis zal zich altijd herinneren wie er wel voor hem/haar was en wie niet. Veel mensen blijven weg bij diegene in crisis, omdat ze niet weten wat ze moeten doen. De les is dus: wees er gewoon voor die ander.
Meer weten over Max Strom? Hij heeft diverse Ted Talks op U-tube.